Δεν έλειψαν οι παραλείψεις και οι αναταράξεις κατά την πρώτη εφαρμογή των νέων κανονισμών για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, καθώς ο κατάλογος με τα υποψήφια βιβλία αποδείχθηκε ελλιπής. Κι αυτό λόγω προβλημάτων που προέκυψαν στη διαδικασία της κατάρτισής του από την Κυπριακή Βιβλιοθήκη.
Όταν το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ανακοίνωσε τους τροποποιημένους κανονισμούς, οι ενώσεις και οι σύνδεσμοι των λογοτεχνών είδαν θετικά τις αλλαγές. Όπως όμως συμβαίνει συνήθως όταν εφαρμόζονται καινοτομίες, προκύπτουν σοβαρές παραλείψεις και λάθη. Με όλα αυτά που συζητούνται τον τελευταίο καιρό για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας, αρκετά σύννεφα έχουν σκεπάσει το θεσμό, ενόψει και της απονομής τους από τον υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, που έχει οριστεί για τις 11 Φεβρουαρίου, στις 7.30μ.μ. στο Κινηματοθέατρο Παλλάς.
Για πρώτη φορά, στα βραβεία που αφορούν τις εκδόσεις του 2008 ίσχυσαν νέοι κανονισμοί, με βάση τους οποίους υποψήφια είναι όλα τα έργα που έχουν εκδοθεί εντός του έτους, ανεξαρτήτως αν οι συγγραφείς τους έχουν προηγουμένως βραβευτεί με Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, ενώ τα υποψήφια έργα δεν υποβάλλονται πια από τους συγγραφείς, αλλά θεωρούνται τέτοια όσα έχουν κατατεθεί στην Κυπριακή Βιβλιοθήκη. Η Βιβλιοθήκη είναι αρμόδια για τον καταρτισμό του καταλόγου εκδοθέντων βιβλίων και τη διαβίβασή του στις Πολιτιστικές Υπηρεσίες, οι οποίες έχουν ευθύνη να αγοράσουν τα βιβλία και να προμηθεύσουν τα μέλη της Κριτικής Επιτροπής.
Τουλάχιστον ένα βιβλίο, που κανονικά πληρούσε τα κριτήρια για να είναι υποψήφιο στην κατηγορία Δοκιμίου/ Μελέτης, έχει διαπιστωθεί ότι δεν περιλήφθηκε στον κατάλογο, ενώ από τύχη οι λειτουργοί των Πολιτιστικών Υπηρεσιών πρόλαβαν να διαπιστώσουν ότι έλειπαν κι άλλα (κυρίως επειδή έτυχε να τηλεφωνήσουν οι συγγραφείς τους) πριν πάνε τα βιβλία στην Κριτική Επιτροπή.
«Δυστυχώς βρεθήκαμε προ κάποιων δυσκολιών που οδήγησαν σε λάθη» παραδέχτηκε ο διευθυντής των Πολιτιστικών Υπηρεσιών Παύλος Παρασκευάς. Από την πλευρά του, ο διευθυντής της Κρατικής Βιβλιοθήκης Αντώνης Μαραθεύτης τονίζει ότι από την αρχή είχε εκφράσει τους ενδοιασμούς του, ως προς την ανάθεση της ετοιμασίας του καταλόγου στην υπηρεσία του, καθώς η Βιβλιοθήκη ακολουθεί το Δεκαδικό Σύστημα Ταξινόμησης Ντιούι, που διαφέρει από το σύστημα διαλογής που απαιτείται για τα βραβεία.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού ετοιμάζει απολογητικό σημείωμα προς τη συγγραφέα του συγκεκριμένου βιβλίου, ενώ με δική του απόφαση το βιβλίο αυτό θα περιληφθεί κατ’ εξαίρεση στον κατάλογο με τα υποψήφια βιβλία για τις εκδόσεις του 2009.
«Θα λάβουμε τα μέτρα που χρειάζεται, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο» διαβεβαιώνει ο κ. Παρασκευάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, την προστασία της διαδικασίας θα διασφαλίσουν μερικά απλά, αλλά πρακτικά μέτρα, όπως ο διορισμός βιβλιοθηκονόμου λειτουργού των Πολιτιστικών Υπηρεσιών με αρμοδιότητα να ελέγχει εξονυχιστικά τον κατάλογο της Κρατικής Βιβλιοθήκης, να εξετάζει αν τα βιβλία πληρούν τα καθορισμένα κριτήρια και να τα καταχωρεί στη λίστα υποψηφίων. Ένα άλλο μέτρο είναι η δημοσιοποίηση του καταλόγου π.χ. μέσω της ανάρτησής του στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, ώστε κάθε ενδιαφερόμενος να έχει την ευχέρεια να υποδεικνύει τυχόν παραλείψεις.
«Δεν ήταν γκάφα»
Στο μεταξύ, το περιοδικό Λόγου, Τέχνης και Προβληματισμού «Άνευ» εντείνει τις διαμαρτυρίες αναφορικά με τη σύνθεση της Κριτικής Επιτροπής, κάνοντας αναφορά και σε μια «γκάφα ολκής»: σημειώνει ότι δεν έπρεπε να δοθεί Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Λογοτέχνη στην Τίτσα Διαμαντοπούλου, καθώς δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενη στη λογοτεχνία, αλλά έχει δημοσιεύσει βιβλία με ποιήματα και ποιητικές πρόζες και μάλιστα αυτό ήταν εις γνώσιν της επιτροπής. Στην επιστολή διαμαρτυρίας γίνεται λόγος για παραβίαση των κανονισμών βράβευσης και επιπολαιότητα, που αποδίδονται στο ότι η επιτροπή δεν έχει βαθιά γνώση της νεοελληνικής λογοτεχνίας της Κύπρου.
«Καμιά γκάφα δεν έγινε» απαντάει ο κ. Παρασκευάς. Ο ίδιος σημειώνει ότι επαφίεται στην αρμοδιότητα της επιτροπής να ερμηνεύει και να καθορίζει σε ποια κατηγορία εντάσσεται κάθε βιβλίο. Στην περίπτωση αυτή, κρίθηκε πρωτοεμφανιζόμενη στην κατηγορία του διηγήματος και γι’ αυτό βραβεύτηκε. Δηλαδή, αν γράψει αργότερα και μυθιστόρημα, ενδεχομένως να θεωρείται πάλι πρωτοεμφανιζόμενη. «Υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες του όρου πρωτοεμφανιζόμενος» εξηγεί ο κ. Παρασκευάς υπενθυμίζοντας ότι η κατηγορία αυτή αντικατέστησε εκείνη του Νέου Λογοτέχνη, που αφορούσε μόνο συγγραφείς κάτω των 30 ετών.
Ο κ. Παρασκευάς τοποθετήθηκε και στο θέμα της σύνθεσης της επιτροπής, η θητεία της οποίας είναι διετής. «Δεν υπάρχει καταρχήν αριθμητικός περιορισμός για το πόσοι θα είναι Ελλαδίτες ή Κύπριοι» δήλωσε. «Απλώς, στον κατάλογο των ονομάτων που τέθηκε υπόψη του Υπουργού, από αυτούς που ήταν διαθέσιμοι να ανταποκριθούν έτυχε η πλειοψηφία να είναι ακαδημαϊκοί εξ Ελλάδος». Αναφορικά με το βραβείο που αφορά Λογοτεχνικό Έργο στην Κυπριακή Διάλεκτο, για το οποίο φέτος αποφασίστηκε να μην απονεμηθεί βραβείο, η κριτική επιτροπή εισηγήθηκε στο Υπουργείο να συστήσει ειδική επιτροπή με μέλη διαλεκτικούς λογοτέχνες και μελετητές της λογοτεχνίας στην κυπριακή διάλεκτο. Το Υπουργείο θα εξετάσει την εισήγηση, χωρίς να βιάζεται, καθώς η κατηγορία αυτή κρίνεται κάθε τρία χρόνια.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΑΒΒΙΝΙΔΗ
Φιλελεύθερος 15/1/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου